Openhartige caddie Martin Gray deelt lief en leed aan zijde van Joost Luiten: 'Ik beschouw hem als een vriend'

Afgelopen zondag, KLM Open, hole 18 van The International. Joost Luiten en zijn caddie Martin Gray bestuderen gezamenlijk een lange en door de vele glooiingen op de green heel lastige putt. Luiten en Gray nemen uitgebreid de tijd, overleggen, bekijken de lijn van alle kanten en dat blijkt niet voor niets. De putt van de tweevoudig winnaar van het KLM Open is fantastisch, op een paar centimeter na verdwijnt de bal in de hole voor een eagle. Terwijl de toeschouwers Luiten op een ovationeel applaus trakteren, slaat caddie Gray een arm om de schouder van de Nederlander. Lachend loopt het tweetal even later de green af. 

Klik

Gray kwam in april 2010 voor het eerst bij Luiten aan de tas. Die samenwerking duurde vier jaar met drie overwinningen op de DP World Tour, waaronder het KLM Open in 2013. In het voorjaar van 2021 werd het duo herenigd. “Met Martin weet ik zeker dat ik persoonlijk een heel goede klik heb”, zei Luiten destijds. In de aanloop naar het KLM Open op The International sprak GOLF.NL uitgebreid met Gray. Al hadden we ons de start van het interview met de in Worksop geboren en woonachtige Engelsman wel iets anders voorgesteld.

Leeftijd is totaal irrelevant voor een caddie

"Ik wist dat dit je eerste vraag zou zijn!", zegt Martin Gray met enige stemverheffing. "Echt, ik was er 100 procent zeker van. En ik ga je het antwoord ook niet geven." Wat de openingsvraag aan Gray was? Hoe oud hij is. "Leeftijd is totaal irrelevant voor een caddie", vervolgt hij. "Zolang je uit bed kunt stappen en in staat bent die tas te dragen, kun je dit werk doen en ga je door."

Poging twee

Enigszins verbluft door de reactie van Gray wagen we toch een tweede poging. Een golftas van een kilo of 20 een uur of vijf sjouwen, soms ook in de hitte op heel heuvelachtig terrein, dat is toch heel iets anders dan een dagje op kantoor achter een bureau zitten, Martin? Daarom lijkt leeftijd ons wel degelijk relevant. Maar Gray wil er niets van weten.

De tweede vraag op ons lijstje, hoe lang hij is, besluiten we wijselijk te schrappen. De Engelsman behoort met zijn korte benen in elk geval tot de kleinste caddies op de Tour. En tot de meest ervaren. In het verleden droeg Gray de tas van wereldtoppers als Seve Ballesteros, José Maria Olazábal, Thomas Bjørn en Lee Westwood.

Thatcher

Gray, de vriendelijkheid zelve overigens, vertelt dat hij in het caddie-vak is beland met dank aan Margareth Thatcher, de eerste vrouwelijke premier van het Verenigd Koninkrijk, bijgenaamd ‘The Iron Lady’. "Op mijn zestiende ben ik met school gestopt, daarna heb ik zeven jaar in de mijnen gewerkt. Tot onze ‘Maggie’ zo vriendelijk was de mijnen te sluiten en ik jobless werd."

Daarna ben je caddie geworden?
“In 1988 werd het Women’s British Open gespeeld op Lindrick Golfclub, niet ver van mijn huis in Worksop. Ik kende de golfer Paul Way (won het Dutch Open in 1982, red.), want die woonde bij mij in de buurt en zijn zus Nicola speelde mee in dat Women’s Open. Ik vond het wel leuk om te gaan kijken, want ik zat toch werkloos thuis. Nicola had haar golftas op een trolley. Ik bood aan haar tas te dragen en we eindigden in de top 5. Als Nicola pro was geweest, dan had ik 5 procent van het prijzengeld gekregen, heel wat meer dan ik in de mijnen verdiende. De dagen niet onder de grond maar in de buitenlucht doorbrengen en ook nog eens aardig geld verdienen, dat vond ik wel wat. Zo ontstond het idee om van caddie mijn beroep te maken.”

Je bent als caddie begonnen op de Ladies European Tour?
“Nee. Na die week in het Women’s British Open ben ik op de bonnefooi naar het Tenerife Open gegaan op de mannentour. Ik had net genoeg geld voor een huurautootje, maar had nog nooit aan de andere kant van de weg gereden. Op een gegeven moment was ik aan het spookrijden, het werd echt te gevaarlijk. Ik heb aan de kant van de weg geparkeerd en een nacht in mijn huurauto doorgebracht. Maar ik kreeg die week wel een tas en verdiende ook nog wat geld.”

Je bent nu dus ongeveer 35 jaar caddie. Wat vind je mooi aan je vak?
“De vrijheid, elke week is anders. Dit is toch een van de meest bijzondere jobs in de wereld, er zijn niet zo heel veel professionele caddies. Als caddie kom ik op plekken waar ik anders nooit zou komen, de privégolfbaan van de koning van Marokko bijvoorbeeld. Ik voel me bevoorrecht en ben van plan nog heel lang door te gaan. Ik ben opgevoed met liefde voor de natuur, doe al jaren aan birdwatching. In de baan ben ik natuurlijk gefocust om Joost zo goed mogelijk bij te staan, maar er is genoeg tijd om vogels te spotten. Vorige maand in België zag ik voor het eerst dit jaar een koekoek, die komen over uit Zuid-Afrika. Van dat soort kleine dingen kan ik genieten.”

Is Joost ook al een vogelkenner?
“Joost is slechts in één vogel geïnteresseerd: de birdie.”

Waarom passen jij en Joost goed bij elkaar?
“We hebben hetzelfde gevoel voor humor, dat is belangrijk denk ik, want ik breng bijna meer tijd door met Joost dan met mijn misses thuis. Joost houdt net als ik van taking the piss out of people, elkaar en anderen op een vrolijke manier een beetje afzeiken. Er is sinds ik als caddie ben begonnen veel veranderd op de DP World Tour, maar ik vind de sfeer onderling nog altijd heel goed. Kijk naar de drivingrange tijdens een toernooi, dan zie je veel lachende spelers, caddies en coaches, de kameraadschap is groot.”

Wat is het belangrijkste verschil met jouw eerste jaren als caddie?
“Vroeger leefden de caddies als zigeuners, tegenwoordig zie je ze niet meer onder een boom slapen of laveloos op de tee verschijnen. We hebben nu caddie-lounges, vervoer wordt meestal geregeld en caddies worden veel beter betaald. Alles op de Tour is zo veel professioneler geworden.”

Doe je aan fitness?
“Nee. Ik loop al uren met die zware tas te sjouwen, dat is genoeg fysieke training. Als ik thuis ben ga ik niet naar een sportschool, dan heb ik andere en leukere dingen te doen. Ik ga wel naar een chiropractor en een fysiotherapeut, die zetten mijn lichaam weer recht voor een volgende reeks toernooien.”

Wat is je mooiste moment tot nu toe met Joost?
“De overwinning in het KLM Open op de Kennemer in 2013 na dat duel met Jiménez. Ja, ik was inderdaad emotioneel toen ik Joost na de winnende putt omhelsde. Het Open van je eigen land winnen, voor een speler is dat iets groots, maar ik vond het als caddie ook heel bijzonder om mee te maken. Die zondag was een speciale dag.”

Wat wil je nog met Joost bereiken?
“Een toernooi winnen, dat staat voorlopig bovenaan de lijst. Ik ben er zeker van dat het gaat lukken, vorig jaar was Joost er in Duitsland al heel erg dichtbij. Als hij weer een toernooi wint, zie ik een tweede overwinning ook zomaar komen. Joost is nog steeds heel erg gemotiveerd, misschien wel meer dan ooit.”

In 2022 had Joost een heel lastig jaar met de yips bij het chippen en mentale problemen. Hoe heb jij dat beleefd?
“Ik beschouw Joost inmiddels als een vriend, dan is het lastig als je iemand zó ziet worstelen. De problemen met het chippen speelden al langer en het werd van kwaad tot erger. De beslissing om in Hamburg na vijf holes van de baan te lopen was de beste beslissing ooit.”

Jij hebt ook een rol gespeeld in die beslissing?  
“Ik droeg de tas naar de parkeerplaats. Oké, misschien heb ik in de baan wel iets tegen Joost gezegd, maar dat blijft tussen hem en mij. Joost is uit de vuurlinie gestapt, dat was ontzettend lastig voor hem, want hij haat opgeven. Maar op dat moment moest Joost accepteren dat het zo niet langer door kon gaan.”

Heb je getwijfeld of Joost weer op zijn oude niveau zou terugkeren?
“Nee, nooit. Joost is een vechter en een geweldige golfer, die vindt altijd wel een manier. Hij speelt nu weer fantastische ballen rond de greens.”

Wat zijn voor jou de hoogtepunten in je loopbaan als caddie?
“Ik heb twee keer de Ryder Cup mogen meemaken, de teamsfeer, de spanning bij de spelers en de captain, de vreugde na de overwinning, dat is echt uniek. In 1991 was ik caddie van David Gilford. Die editie op Kiawah Island in Amerika is de boeken ingegaan als the war on the shore. Het publiek was heel intimiderend. Niet hoe het hoort natuurlijk, maar een belevenis om van heel dichtbij mee te maken. In 1997 bij de Ryder Cup op Valderrama in Spanje droeg ik de tas van Thomas Bjørn. Dat was, met Seve Ballesteros als winnende captain, de eerste Ryder Cup op het Europese continent. Het evenement kwam daardoor onder de aandacht van een nog veel groter publiek.”

Wat typeert een goede caddie? 
“Een goede caddie durft zijn mening te geven, verschuilt zich niet achter zijn speler. Soms ga je in de fout, dat hoort erbij. Sommige spelers willen heel veel informatie voor een slag, anderen juist weinig. Joost en ik proberen het niet ingewikkelder te maken dan nodig. Samen bepalen we de clubkeuze en het type slag dat Joost gaat spelen, dan stap ik opzij. Joost moet het uiteindelijk doen.”

Hoe belangrijk is de rol van de caddie?
“Een caddie kan zeker bijdragen tot succes, maar tegenwoordig wordt de rol van de caddie vaak schromelijk overdreven. Als je naar de PGA Tour kijkt, is de caddie soms meer op de voorgrond dan de speler, daar moet ik altijd een beetje om lachen.”

Ben je zelf een goede golfer Martin?
“Mijn laagste handicap was 6, maar dat is lang geleden. Ik woon nog steeds in Worksop, Lee Westwood komt daar ook vandaan, maar ik ben geen lid meer van de plaatselijke golfclub. Ik speel af en toe nog wel een rondje met mijn zoon, daar geniet ik van.”

In 2014 nam Joost na vier jaar afscheid van jou als caddie, in 2021 vroeg hij je terug. Getwijfeld om zijn tas weer te dragen?
“Absoluut niet. Iedere caddie is wel eens ontslagen, dat is onderdeel van het vak. Joost en ik hebben altijd contact gehouden en een heel goede relatie gehad, ook in de jaren dat ik caddie was voor andere spelers. Met zijn ouders en zijn vrouw Melanie kan ik het ook heel goed vinden. Joost is een fantastische golfer en een fijn persoon. En nu zoon Dex er is, lacht hij meer dan ooit tevoren. Ik hoop de tas van Joost nog jaren te dragen.”

In golf weet je het nooit, misschien is Martin mij over een tijdje helemaal zat

Luiten over de band met Martin Gray

“Martin en ik hebben een goede klik, we lachen veel, maar het kan in de baan soms ook flink knallen als we een fout maken", zegt Joost Luiten over zijn band met Gray. "Op zulke momenten kan ik best hard zijn, maar Martin kan daar tegen, een dag later is hij het vergeten. Martin is vrij rustig, hij doet zijn werk heel goed. Maar hij weet ook wat de rol van een caddie is, het draait niet om hem en dat vindt hij prima. We hebben inderdaad een vergelijkbaar gevoel voor humor, al kan Martin nog wel een stuk droger uit de hoek komen dan ik."

"In golf weet je het nooit, misschien is Martin mij over een tijdje helemaal zat, maar ik ga ervan uit dat hij de komende jaren mijn caddie blijft. Hoe oud Martin is? Geen idee eigenlijk, ik heb er nooit naar gevraagd. 57 of zo?”

GOLF.NL komt er niet exact achter, maar Gray is momenteel waarschijnlijk 60 jaar oud…