Matchplay: niet voor je beurt spelen!

Let op: dit artikel behandelt de oude regels. Ga voor de nieuwe golfregels naar golf.nl/regels2019.

Lees hier wat de regels van 2019 zeggen over de verschillen tussen matchplay- en strokeplayregels.

In de aanloop naar de NGF Competitie behandelen we de komende weken een aantal matchplay-regels. Deze week aandacht voor de volgorde van spelen. Wie moet eerst en is het belangrijk?

Strokeplay

In strokeplay (en stableford) speelt degene die het verst van de hole ligt het eerst. Maar het is toegestaan dat een bal die verder ligt eerst gespeeld wordt, als je daarmee het spel versnelt. En als je in strokeplay per ongeluk voor je beurt speelt, volgt er geen straf. 

Matchplay

Maar matchplay is een ander spel: elke hole is een aparte strijd tussen spelers en de winnaar is degene die de meeste holes wint. In matchplay is de regel: als je tegenstander voor zijn beurt speelt, mag je eisen dat de slag opnieuw wordt gedaan.

Dus als je tegenstander voor zijn beurt afslaat en een hole-in-one maakt, dan kun je eisen dat de tegenstander de slag opnieuw doet. Dan is het dus geen hole-in-one (tenzij de volgende slag ook een ace is en die kans is klein). Maar je hoeft niet te eisen dat de slag opnieuw wordt gedaan als een tegenstander voor zijn beurt speelt. Als de opponent in het water slaat, dan kun je het daarbij laten.

Meten met draad

Het gaat niet alleen om wie als eerste afslaat, maar ook bijvoorbeeld wie als eerste naar de green slaat of wie als eerste putt. Dat is te zien in de video boven dit artikel, een filmpje uit de verzameling van regeldeskundige Aleid Kemper.

Het filmpje is een fragment van de finale van het World Championship Match Play van 2001 op Wentworth Club. In het videofragment liggen de ballen van de tegenstanders bijna even ver van de hole en de finalisten halen er een referee bij om uitsluitsel te krijgen. Referee John Paramor is een vakman en heeft voor dit soort meetklussen een klosje garen bij zich. Hij meet de afstanden van de hole naar de twee ballen en er is slechts 1 millimeter verschil ...

In matchplay is de volgorde van spelen belangrijk want tegenstanders beïnvloeden elkaar met hun slagen. In het geval van de video bovenaan dit artikel zou je kunnen zeggen dat degene die als eerste mag putten een voordeel heeft. Als hij de bal uitholet, legt dat extra druk op zijn tegenstander die nog moet putten. 

Als recreatiegolfers hebben we geen referee in de buurt maar het is niet nodig om voortaan garen of draad mee te nemen. Je kunt gewoon de vlag of een golfstok gebruiken voor het meten van afstanden.

Sportief?

De matchplay-regel ('als je tegenstander voor zijn beurt speelt, mag je eisen dat de slag opnieuw wordt gedaan') leidt vaak tot commotie en verontwaardiging. Want stel dat je tegenstander per ongeluk voor zijn beurt speelt en een hole-in-one maakt, hoe sportief is het dan om te zeggen: 'Ik wil graag dat je deze slag opnieuw doet'? Het antwoord op de vraag is eigenlijk heel simpel. De regels staan toe dat je eist dat de tegenstander opnieuw slaat, dus het is niet onsportief als je dat eist. 

Maar bij veel spelers botst het met de persoonlijke opvatting van sportiviteit om te eisen dat een tegenstander opnieuw slaat. Sommige golfers zullen er voor kiezen om een tegenstander te waarschuwen voordat hij een fout begaat ('Ik geloof dat ik eerst moet afslaan.') Maar er zijn tegenstanders die herhaaldelijk voor hun beurt spelen en dan hoef je je echt niet bezwaard te voelen om bij een hole-in-one te eisen dat de opponent opnieuw afslaat ...

Het meest controversiële geval

Het meest controversiële geval van Regel 10 is de Solheim Cup van 2000. Annika Sorenstam holede een chip uit van 8 meter in haar partij met Janice Moodie tegen de Amerikanen Kelly Robbins en Pat Hurst. Sorenstam en Moodie dachten de partij daarmee gehalved te hebben. Maar toen Robbins naar haar bal liep, die op de green lag, zag ze dat zij verder van de hole was dan de plaats waar Sorenstam gechipt had. Team USA eiste dat Sorenstam opnieuw sloeg.

Het leidde tot tranen bij de Zweedse Annika Sorenstam. Robbins had gelijk maar Team Europa sprak van een 'onsportieve' actie. De Amerikanen verdedigden zich door te zeggen dat ze de regels hadden gevolgd. Sorenstam en Moodie verloren de partij maar de strijd om de Solheim Cup van 2000 werd wel door Europa gewonnen.

Wat als de ballen even ver van de hole liggen?

Het kan in een matchplay-partij voorkomen dat ballen op gelijke afstand van de hole liggen, of dat de afstanden tot de hole niet zijn vast te stellen. In dat geval beslist het lot welke bal het eerst wordt gespeeld. Kop of munt ...?!

Ryder Cup

In de Ryder Cup en Solheim Cup is four-ball (bestbal) matchplay een van de spelvormen. In deze spelvorm is de regel als volgt:

'Ballen van dezelfde partij mogen worden gespeeld in de volgorde die de partij het beste vindt.' 

Dus als speler A en B partners zijn en de beurt is aan speler A, dan mag de partij er voor kiezen om B eerst te laten spelen. 

Lees ook: Wat mag of moet in matchplay nadat een putt gegeven is?

In het NK Matchplay van 1999 ontstond er veel verwarring toen Hajo Bensdorp in de finale tegen Joost Steenkamer per ongeluk voor zijn beurt afsloeg.

Wijzig je instelling en accepteer marketing cookies om deze video te kunnen bekijken.