Wat is een launch monitor? Wat doet een TrackMan of een GCQuad?

Bijna elke golfleraar heeft er een en tijdens toernooien - bijvoorbeeld het KLM Open - struikel je over dit apparaat op de driving range: de launch monitor. Deze zeer kostbare technische hoogstandjes meten de balvlucht tot in de kleinste details. Dus niet alleen hoe ver de ballen vliegen, landen en rollen, maar ook de hoogte, spin, snelheid en nog heel veel meer andere data. In dit artikel richten we ons op de twee grootste spelers in deze markt, namelijk TrackMan en Foresight Sports. Er zijn ook andere fabrikanten, bijvoorbeeld FlightScope (net als TrackMan een doppleradar), maar die hebben een substantieel kleiner marktaandeel. 

TrackMan 4

Het vlaggenschip van het Deense bedrijf is de TrackMan 4 (€19.995,-). TrackMan volgt en meet de bal met een dopplerradar. Een tweede radar volgt de golfclub. Daar houdt het niet op want TrackMan hanteert 'OERT', dat staat voor Optically Enhanced Radar Tracking en betekent dat de gegevens van de twee dopplerradars worden gecombineerd met de beelden van de ingebouwde full HD videocamera. Je kan de TrackMan in verschillende modi gebruiken. Zo kan je de bal 'unnormalized' - dus zonder aanpassingen - volgen, maar ook in de 'normalized' modus, waarbij je de data krijgt die hoort bij normale omstandigheden passen, dus een normale temperatuur, een normale golfbal en geen wind. In de indoormodus (als je de bal tegen een net of doek slaat) wordt de balvlucht berekend op basis van de eerste paar meter die het wel meet. 

Foresight Sports GCQuad

De GCQuad, het topmodel van Foresight Sports, meet niet met dopplertechnologie maar met een highspeed camera. De 'Quad' staat voor de vier camera's die daarvoor gebruikt worden. Het apparaat (€18.000,-) meet het moment van impact (30 centimeter) en calculeert de balvlucht aan de hand van deze eerste momenten na het balcontact. Ook dit systeem kan dankzij de ingebouwde thermometer en barometer rekening houden met hoogte- en temperatuurverschillen. Om de clubdata te krijgen meten moet je reflecterende stickers op je clubblad plakken (die je voor een wedstrijd niet moet vergeten eraf te halen).

Het grootste verschil is de manier waarop ze de bal meten: TrackMan gebruikt radar en GCQuad camera's

Wat is het belangrijkste verschil?

Om het niet al te ingewikkeld te maken met technische details houden we het hier bij de belangrijkste verschillen. Het grootste verschil is de manier waarop ze meten: TrackMan doet dat met radar en GCQuad met camera's. De GCQuad van Foresight Sports zet je tegenover de bal (haaks op de doellijn) terwijl je een TrackMan 4 achter de bal (in de doellijn) zet. De GCQuad is wat makkelijker draagbaar omdat je deze sneller kan kalibreren. Je ziet daarom steeds meer spelers op de tour in de baan met een GCQuad. Daarnaast wordt de data direct op het kleine scherm op het apparaat getoond, terwijl je bij TrackMan een aparte drager (bijvoorbeeld een tablet) nodig hebt om de data te bekijken. Het voordeel van TrackMan is dan weer dat je geen stickers nodig hebt om clubdata te verkrijgen.  

TrackMan data:

GCQuad data:

Indoor of outdoor?

Foresight meet de daadwerkelijke spin van de bal terwijl TrackMan dat calculeert op basis van de eerste tientallen meters van de vlucht. Trackman leidt clubdata af van de balvlucht. De meeste (indoor) clubfitters geven de voorkeur aan een GCQuad omdat goede clubdata onontbeerlijk is bij een clubfitting terwijl golfleraren veel vaker kiezen voor TrackMan voor het volgen van de bal.

Lang verhaal kort: er zijn voor- en nadelen voor beide systemen. Allebei de systemen zijn zeer nauwkeurig en geven zowel voor de club als de bal data, alleen doen ze het op een andere manier. Het is maar net wat je belangrijker vindt. Sommige topspelers - die over voldoende budget beschikken, bijvoorbeeld Justin Rose en Bryson DeChambeau - gebruiken zowel een TrackMan als een Foresight om de beste data te krijgen voor de bal én de club. Wel zo makkelijk als je niet hoeft te kiezen...

Rib uit het lijf

Zowel TrackMan als Foresight zitten niet stil en komen met nieuwe modellen. De technologie en het apparaat kosten nog steeds een fortuin, maar de markt voor personal launch monitors is wel in beweging. Zo lanceerde Trackman onlangs Trackman iO (€11.995,-), een systeem gericht op de indoormarkt, terwijl Foresight in mei 2022 werd overgenomen door Vista Outdoor (het moederbedrijf achter Bushnell) en inmiddels goedkopere instapmodellen (€8.000,-) van de GCQuad verkoopt. Het is nog even wachten voordat launch monitors die deze nauwkeurigheid bieden echt betaalbaar worden voor de datahongerige recreatieve golfers die deze apparaten niet voor hun werk gebruiken.