Beeld: Approach golf - Edwin Vermaas
Tips

Golfplezier gegarandeerd: kies eens voor een andere spelvorm zoals 'stokkenroof'

Beeld: Approach golf - Edwin Vermaas
Eens iets anders te spelen dan individueel stableford of strokeplay geeft echt gegarandeerd een nieuwe dimensie aan je golfplezier. Kies voor gezelligheid, ga met een team de baan in en speel een van deze verrassende spelvormen!

Best ball-worst ball (high-low) - 4 spelers

Ook bekend als high ball-low ball. Dit is een matchplaywedstrijd waarin twee spelers (A en B) als partners spelen tegen twee andere spelers (C en D). Iedere speler speelt zijn eigen bal. Op elke hole wordt de beste bal (score) van A en B vergeleken met de beste van C en D, en op elke hole wordt de slechtste bal (score) van A en B vergeleken met de slechtste van C en D. 

Voorbeeld 1: A en C maken op de eerste hole par, B maakt bogey en D double bogey. Het is nu 1-0 (ook wel 1-up genoemd) voor team A en B. 
Voorbeeld 2: A maakt op de eerste hole bogey, B maakt double bogey. C maakt par en D maakt bogey. C wint van A en D wint van B; het is nu 2 up voor team C en D. 

Bij een gelijke uitslag noteer je voor beide teams een half punt (ook wel 'halven' genoemd). Het leuke van best ball/worst ball is dat elke slag er toe doet. 

Je kunt deze spelvorm ook met handicapverrekening spelen.

Voorbeeld 3: Speler A heeft op de eerste hole twee stablefordpunten behaald, speler B heeft een streep, speler C heeft twee stablefordpunten en speler D heeft één stablefordpunt. Team C en D komt op 1 up.

Amerikaantje (split sixes, Barracuda) - 3 spelers

Amerikaantje is een leuke spelvorm als je met z'n drieën speelt. Er zijn per hole zes punten te verdelen: 

  • Speler A maakt par, speler B een bogey en speler C een dubbele bogey > Speler A krijgt op deze hole vier punten, speler B twee punten, speler C nul. 
  • Speler A en speler B maken bogey, speler C maakt een dubbele bogey > Speler A en B krijgen op deze hole 3 punten, speler C nul.
  • Speler A maakt par, speler B en C maken bogey > Speler A krijgt op deze hole vier punten, speler B krijgt één punt en speler C krijgt één punt. 
  • Speler A, B en C maken bogey > Iedere speler krijgt op deze hole twee punten. 

Iedere hole maak je dus opnieuw kans op punten. Na elke hole tel je het totaal per speler op. Na negen of 18 holes is er een winnaar (tenzij er gelijk wordt gespeeld).

Amerikaantje is heel geschikt voor een vriendschappelijk partijtje golf met beginners.

Met handicapverrekening kun je het ook met spelers van verschillende niveaus spelen.
Voorbeeld: Speler A maakt par en krijgt daarvoor 2 stablefordpunten, speler B maakt bogey en krijgt ook 2 stablefordpunten, speler C maakt een dubbele bogey en krijgt 1 stablefordpunt. Speler A en B krijgen op deze hole ieder 3 punten voor het Amerikaantje, speler C krijgt 0 punten.

Texas Scramble (Doubles Golf) - 4 spelers

Een team van twee personen (A en B) speelt tegen een ander team van twee spelers (C en D). Je speelt met elkaar in een vierbal.
Speler A en B slaan af, kiezen de beste bal en slaan vanaf dat punt weer verder met hun eigen bal. Ze kiezen dan weer de beste bal en slaan (putten) vanaf dat punt weer verder, totdat de bal is uitgeholed. Speler C en D doen precies hetzelfde.

Voorbeeld: Op hole 1 maakt het duo A-B par en het duo C-D maakt bogey. Het is nu 1 up voor duo A-B.

Je kunt deze spelvorm ook strokeplay spelen en de scores na 9 of 18 holes optellen. 

In Amerika bestaat er een nationale Double Golf-competitie.

Texas Scramble - groep

In teams van drie of vier spelers ga je de baan in. Alle spelers van het team slaan op elke hole af. Vervolgens kiest het team de beste bal om mee verder te spelen. Vanaf daar slaan alle spelers nogmaals met hun eigen bal verder en dan wordt weer de beste bal gekozen. Zo ga je verder tot er is uitgeholed en noteer je het aantal slagen. 

Na 9 of 18 holes vergelijk je de scores van de teams om een winnend team te bepalen. Omdat je telkens met de beste bal verder speelt, is dit een relatief snelle spelvorm en iedereen in het team is belangrijk. 

Shambles - groep

Een leuke, in Nederland nog vrij onbekende variatie op Texas Scramble is shambles. Hierbij slaat iedereen af en kiest het team de beste bal om verder mee te spelen. Vanaf dat punt speelt iedereen individueel stableford en worden de twee beste scores genoteerd. Omdat iedereen pas individueel gaat spelen na een goede afslag, gaat het spel vrij snel en kan de speler met de hoogste handicap weleens de beste speler worden.

Gamble game

Alvorens op een hole af te slaan, geeft de speler de netto score op die hij op die hole denkt te halen (het aantal te ontvangen slagen per hole is gelijk aan dat bij Stableford). De op te geven netto score op een hole mag niet hoger zijn dan de par + 1. Vergeet de speler, voor hij afslaat, zijn gok aan de marker door te geven, dan wordt uitgegaan van een nettoscore gelijk aan de par van die hole. De marker noteert deze gegokte netto score in de eerste lege kolom en de gemaakte bruto score wordt genoteerd in de tweede lege kolom. De puntenwaardering per hole is dan als volgt:

  • Heeft men netto meer slagen nodig dan vooraf is gegokt: -2 punten.
  • Heeft men evenveel of minder slagen nodig dan vooraf is gegokt, dan ontvangt men, op basis van de gegokte nettoscore, als volgt punten:
    -gegokte nettoscore 1 boven par: 1 punt
    -par: 3 punten
    -1 onder par: 6 punten
    -2 onder par: 10 punten
    -3 onder par: 15 punten

Bovendien ontvangt men voor elke slag onder de gegokte netto score 1 punt extra.

Slechtste bal - 2 of 4 spelers

Dit kun je doen met twee spelers of met vier spelers (en je moet het doen als de baan behoorlijk leeg is en je andere spelers niet ophoudt).

Met twee spelers - Je slaat allebei twee afslagen. Vervolgens moet je verder waar je slechtste bal ligt. Vanaf dat punt sla je opnieuw twee keer. Opnieuw moet je verder op het punt waar je slechtste bal ligt en opnieuw sla je twee keer. De speler met de beste score na 9 of 18 holes wint het potje.

Wat is de slechtste bal? Dat bepaalt je tegenstander ...

Met vier spelers - De twee spelers van team 1 slaan af en de twee spelers van team 2 slaan af. Team 1 moet verder op de plek waar de slechtste bal ligt. Daar slaan beide spelers een bal. Team 1 moet opnieuw verder vanaf het punt waar de slechtste bal ligt. Etc. Het team met de beste score na negen of 18 holes wint het potje. 'De slechtste bal' is dus een vorm van Texas scramble alleen kies je steeds voor de slechtste bal in plaats van de beste.

Matchplay met z'n drieën (of vieren)

'Matchplay met z'n drieën' lijkt erg veel op Amerikaantje maar er is een verschil: Op elke hole krijgt iedere speler zoveel punten als het aantal spelers dat hij verslagen heeft. 

  • Als op een hole A beter is dan de gelijk eindigende B en C, dan krijgt A twee punten en B en C niets. Als op een hole A beter is dan B en deze weer beter is dan C, dan krijgt A twee punten en B één punt en C niets.
  • Als op een hole A en B gelijk eindigen maar beter zijn dan C, dan krijgen A en B ieder een punt en C niets.
  • Als op een hole A en B en C gelijk eindigen, dan krijgen A en B en C niets.

In feite leidt de regel "je krijgt zoveel punten als het aantal spelers dat je verslagen hebt" bij twee spelers tot dezelfde einduitslag als bij de echte matchplay. (Bij matchplay is de puntentelling identiek behalve dat de totale scores worden verlaagd, bij iedereen evenveel, zo danig dat de spelers met de laagste scores op nul uitkomen). 

Je kunt dit ook met z'n vieren doen. Je kunt handicapverrekening doen door bij het criterium "de een is beter dan de ander" rekening te houden met het aantal handicapscores dat ieder van de twee op deze hole zouden krijgen.

Joker Stableford

Dit is een variant van Stableford waarbij men het aantal te ontvangen punten op een hole kan verdubbelen door vooraf een 'joker' op deze hole in te zetten. Het totaal aantal te ontvangen jokers is gelijk aan 1/3 van de playing handicap. Het aantal te ontvangen slagen is gelijk aan 1/2 van de playing handicap.

Rendier golf -  groep

Een team van twee of  3 speelt tegen een team van twee of 3. De spelvorm is strokeplay en iedereen hoeft niet verplicht uit te holen. Deze spelvorm is bijzonder geschikt voor een vriendschappelijke wedstrijdje.

Op elke hole wordt de laagste netto score van een teamlid genoteerd. Bij Rendier golf mag echter elke birdie of hole in one van elk teamlid worden meegerekend. Voorbeeld Team A spelers behalen par, dus hun score blijft par. Team B behaalt een teamlid een birdie, hun score wordt -1.

Bij 2 birdies van een Team op dezelfde hole (Rendier, naam is ontstaan door het samen trekken van de slee van de Kerstman)  mogen niet 1, maar twee slagen onder par worden genoteerd. Zelfs bij een hole in one en een birdie door hetzelfde team op dezelfde hole met par 3 is dus zelfs een – 3 mogelijk.

Na negen of 18 holes vergelijk je de scores van de teams om een winnend team te bepalen. Hoewel je telkens met de laagste netto score verder speelt, maar toch elke birdie en hole in one mee wordt meegerekend, is dit een relatief snelle spelvorm en is iedereen in het team even belangrijk. 

(ingezonden via redactie@golf.nl door Joop Reinders, Oijense Zij)

Russisch Stableford - 4 spelers

Twee teams van twee spelen tegen elkaar. Na elke hole wordt de Stableford-score van elk team vermenigvuldigd. Team A scoort bijvoorbeeld 1 en 2 punten op hole 1; dat is 1x2=2. Team B scoort 0 en 3 punten op hole 1 en dat is 0x3=0. In de matchplay-variant is het dan na de eerste hole 1 up voor Team A. De andere variant is dat de twee teams de teamscores na 9 of 18 holes vergelijken. Het team met de hoogste teamscore wint de wedstrijd.

Snake - 2/3/4 spelers 

Je speelt los van een andere spelvorm op elke hole om de snake' (slang). Elke bal moet uitgeholed worden. De eerste speler die een drie-putt maakt, krijgt de snake. De speler houdt 'de snake' totdat een andere speler een drie-putt maakt. De speler die aan het eind van de ronde de snake heeft, moet een rondje geven.

De eerste putt is de eerste slag die op de green gemaakt wordt; slagen met de putter van buiten de green tellen dus niet als de eerste putt. Als twee of meer spelers op dezelfde green een 3-putt maken, dan krijgt de speler die het laatst heeft uitgeholed de 'snake'. Het is dus belangrijk om te kijken wie het verst van de hole ligt en het eerst moet putten.

Bisque - 2/3/4 spelers of groep

Bij deze spelvorm speelt iedereen tegen zijn netto par. Als je geen slag krijgt, dan is een bruto par een netto par. Als je één slag krijgt, dan is een bruto bogey een netto par. Etc.

Maar bij bisque kijk je niet naar de stroke index op de scorekaart om te zien waar je een slag krijgt, je bepaalt zelf waar je je slagen gebruikt. Als je bijvoorbeeld negen holes speelt en tien slagen krijgt, dan mag je er maximaal twee per hole inzetten totdat de tien slagen op zijn. Je moet wel op de tee aankondigen of je een slag (of twee) gaat inzetten. 

Wanneer een speler op een hole één of meer slagen onder zijn netto par speelt, dan noteert hij als score een plusje. Speelt hij de hole in netto par, dan noteert hij een nulletje. Speelt hij de hole in meer slagen dan netto par, dan moet hij de bal oppakken en noteert hij voor die hole een minnetje. Na het spelen van negen of 18 holes telt iedere speler het aantal plussen en minnen. De winnaar is de speler die het beste resultaat behaalt (bijvoorbeeld +2).

Strike three (Throw out) - 2/3/4 spelers of groep

Aan het eind van een 9-holes ronde (of een 18-holes ronde) mag iedere speler drie holes wegstrepen. Dus de beste 6-holes score (of de beste 15-holes score) wint. Je mag dus drie holes verpesten, maar je moet het op zes (of 15) holes zo goed mogelijk doen. Je kunt deze spelvorm met handicapverrekening spelen door het aantal Stablefordpunten op te tellen dat een speler behaalt op alle holes die voor hem of haar meetellen.

Bingo bango bongo - 2/3/4 spelers (of foursome)

Bij Bingo bango bongo (ook Bingle bangle bungle genoemd) zijn er op elke hole drie punten te winnen. 

  • Je mag pas slaan als het je beurt is, wie het verst van de vlag ligt slaat het eerst.
  • De bingo gaat naar de speler die het eerst zijn bal op de green slaat.
  • De bango gaat naar de speler die het dichtst bij de hole ligt zodra alle spelers hun bal op de green hebben geslagen. 
  • De bongo gaat naar de speler die het eerst uitholet.

Voorbeeld: speler A wint de bingo en bango op hole 1 en krijgt twee punten. Speler B wint de bongo en heeft één punt na hole 1. Speler C wint niks en staat op nul punten. Etc.

Of je par maakt of bogey doet er niet toe, hoewel je iemand kunt uitschakelen voor een bingo, bango of bongo als die persoon bijvoorbeeld een triple bogey maakt. 

Dit spelletje kun je met spelers van verschillende niveaus spelen (bijvorbeeld handicap 20, 30 en 40) omdat de minst goede speler veel kans maakt om punten te winnen; hij/zij ligt vaak het verst van de hole en heeft kans op een bingo, bango of bongo. 

Stokkenroof - 2/3/4 spelers of groep

Matchplay. Het team dat een hole wint, mag van het andere team een stok afnemen (of later in de partij een eerder verloren stok terugpakken). Je mag de putter afpakken ... Als een team nog maar één stok heeft, mag die niet meer worden afgenomen.Een team kan uit één of twee spelers bestaan.

Vlaggenwedstrijd - groep

De vlaggenwedstrijd kan je zowel individueel als in teams spelen maar is vooral leuk om met een grote groep te doen. Hierbij is de handicap van de spelers belangrijk. Een speler met bijvoorbeeld handicap 24 krijgt op een par-72-baan 96 slagen (72 + 24). Nadat de speler 96 keer heeft geslagen, steekt hij zijn vlaggetje in de grond waar de bal op dat moment is. Degene met de vlag die het verst is geplaatst, heeft gewonnen. Het kan zijn dat spelers op hole 16 al klaar zijn of door moeten naar de 19de of zelfs 20ste hole.

Touwtjeswedstrijd - groep

Iedere speler in een team krijgt een stuk touw mee met de helft van zijn of haar handicap in meters. Dus bijvoorbeeld bij handicap 24 twaalf meter touw. Dit mag hij of zij, in overleg met teamgenoten, overal gebruiken ter verbetering van zijn ligging, ook dichter bij de hole. De lengte van het touw om bijvoorbeeld uit een bunker te komen of een putt te holen, moet hij van de twaalf meter afknippen. Iedere meter van het touw kan maar één keer worden ingezet, dus een goede tactiek is nodig.

Skins Game (One tie all tie/Syndicaat) 2/3/4 spelers 

Iedere speler zet per hole een bepaald bedrag in de pot, bijvoorbeeld 1 euro. Stel dat er vier spelers meedoen, dan zit er op de eerste hole 4 euro in de pot. Als een speler op de eerste de hole wint van alle andere spelers, wint hij de pot (4 euro). Is er meer dan één winnaar dan wordt de pot niet verdeeld, maar blijft die staan. Op hole 2 zit dan 8 euro in de pot.

Murphys - 2/3/4 spelers of groep

Een aangepaste vorm van Stableford: -3 voor dubbel bogey of erger, -1 voor bogey, nul voor par, +2 voor birdie, +5 voor eagle, +8 voor albatross.

Sunningdale - 2 spelers 

Matchplay zonder handicapverrekening. Als speler A op 2 up komt, geeft hij zijn tegenstander (speler B) op de volgende hole een slag. Sperler B blijft een slag krijgen totdat de achterstand 1 down is. 

Voorzitter (Presidentje/Chairman) - 2/3/4 spelers 

De speler met de laagste netto score op elke hole is op de volgende hole 'voorzitter'. De voorzitter blijft voorzitter als hij/zij op de volgende hole weer de laagste netto score heeft of de laagste netto score evenaart. De winnaar is degene die op het grootste aantal holes voorzitter is.

Een variant: de speler met de laagste netto score op elke hole is op de volgende hole 'voorzitter'. De voorzitter blijft voorzitter als hij/zij op de volgende hole weer de laagste netto score heeft of de laagste netto score evenaart. Als een speler voorzitter is en op een hole de laagste netto score behaalt, dan krijgt hij/zij één punt. De winnaar is degene die de meeste punten vergaart.

Een variant: de speler met de laagste netto score op elke hole is op de volgende hole 'voorzitter'. De voorzitter blijft voorzitter als hij/zij op de volgende hole weer de laagste netto score heeft of de laagste netto score evenaart. Als een speler voorzitter is en op een hole de laagste netto score behaalt, dan wint hij/zij de hole. De winnaar is degene die de meeste holes wint.

Daytona (Las Vegas) - 4 spelers

Een team van twee speelt tegen een team van twee. De spelvorm is strokeplay en iedereen moet verplicht uitholen.
In principe mag een team de laagste score steeds voorop zetten maar er zijn twee uitzonderingen.

Als de spelers in team A op de eerste hole een 4 en een 5 maken, dan mogen ze het laagste cijfer voorop zetten en is hun score 45. Als team B op de eerste hole 6 en 7 maakt, dan mogen ook zij het laagste cijfer voorop zetten en dan is hun score 67. Team A staat na hole 1 op +22 punten (67-45=22).

Uitzondering 1 gebeurt op hole twee. Op die hole maakt team A een 4 en een 11. Als een van de spelers een 10 of erger maakt, dan moet de hoogste score voorop gezet worden. Dus team A scoort op hole twee een 114. (Dat is minder erg dan 411.) Team B maakt op hole twee een 4 en een 4 (44). Het verschil is 114-44=70. Team B pakt nu de leiding en staat nu voor met +48 (70-22).

Uitzondering 2 gebeurt op hole drie. Op die hole maakt team A een birdie (een 2) en een 3. Dat is samen 23. Team B maakt een 3 en een 4. Maar dat is in dit geval niet 34 maar 43. Want als een team een birdie maakt en het andere team niet, dan mag het “birdieteam” de score van het andere team omdraaien (34 wordt dus 43).
Het verschil op hole drie is 20 in het voordeel van team A (23-43). Team A wint dus 20 punten terug en team B staat nu nog maar met 28 punten voor (48-20).

Op elke afslag (voor het afslaan) kan een team voorstellen om de punten op de te spelen hole te verdubbelen. Het andere team kan weigeren of accepteren. Als Team A voorstelt om op hole vier de punten te verdubbelen en als team B accepteert, en als het verschil tussen team A en tussen team B op deze hole 20 punten in het voordeel van Team A is, dan wordt het uiteindelijk 40. De stand na hole 4: +12 voor Team A (40-28).

Aan het eind van de ronde wint het team dat voor staat in punten. Je kunt een bedrag verbinden aan het eindsaldo, bijvoorbeeld 25 cent per punt. Als team B met +28 wint, dan moet team A 28 keer 0,25 euro (7 euro) betalen aan team B.

Animals golf - 2/3/4 spelers of groep

Bij Animals golf krijg je extra ‘straf’ bij fouten die je maakt, waarop je aan het einde van de ronde wordt afgerekend. Je kunt natuurlijk zelf een lijstje maken van de ‘fouten’ en de daarbij behorende dieren maar dit is een voorbeeld van een traditionele indeling:

Kikker (frog): bal in het water
Aap (monkey): bal raakt hoorbaar een deel van een boom
Kameel (of zeester, starfish): bal in de bunker
Kip (chicken): putt die te kort wordt gelaten
Mol (mole): uit de bunker met twee of meer slagen
Slang (snake): een 3-putt
Marmot (marmot): bal verloren in bos
Gorilla (gorilla): bal out of bounds
Poes (pussy): drive niet verder dan de oranje tee.

Er is slechts één exemplaar van elk dier. De speler die als laatste de fout maakt, ontvangt het dier van de speler die die fout als een na laatste maakte. Aan het einde van de ronde krijgen alle spelers met één of meer dieren een straf. Die kun je zelf bepalen, zoals het betalen van 1 euro per dier aan de flightgenoten.

Voorbeeld: Op hole 2 slaat Frank de bal out of bounds; hij krijgt de gorilla. Op hole 3 slaat Frank in het water en krijgt de kikker erbij. Op hole 6 slaat Tim de bal in het water en krijgt de kikker van Frank (die de gorilla houdt). Op de tiende hole landt de bal van Rob in een bunker, hij komt daar met twee slagen uit en maakt drie putts op de green. Rob krijgt de kameel, de mol en de slang. (Tim en Frank houden de dieren die ze hebben). Tim heeft op hole 17 drie putts nodig om uit te holen en neemt de slang over van Rob. Aan het einde van de ronde heeft Frank de gorilla, Tim de kikker en de slang en Rob de kameel en de mol. Frank betaalt nu een euro aan Tim en Rob, Tim betaalt twee euro aan Frank en Rob en Rob betaalt twee euro aan Frank en Tim.

Een simpeler vorm van animals: speel alleen om de aap, de kikker, de kameel en de slang.

Wolf - 4 spelers

Wolf is een spel voor vier spelers. Op hole 1 is speler A de Wolf, B is Wolf op hole 2, C op hole 3 en D op hole 4. A is opnieuw Wolf op hole 5. Nadat alle vier hebben afgeslagen op een hole maakt de Wolf een keuze:

  • De Wolf kiest een partner (vaak een speler die een goede afslag heeft gedaan) om vervolgens met zijn partner die hole af te maken. Het gaat nu om de beste (netto) bal van het team van de Wolf tegen de beste (netto) bal van de andere twee.
  • De Wolf kiest ervoor in zijn eentje tegen de beste bal van de andere drie te spelen, de Wolf is dan 'Lone Wolf'. Hij gata er dan vanuit dat hij de anderen kan verslaan met zijn (netto).

Als de Wolf en zijn partner de hole winnen, krijgen deze twee spelers allebei 2 punten. Als de niet-Wolf partners de hole winnen, krijgen zij ieder 3 punten. Bij een gelijkspel op een hole worden er geen punten verdeeld.
Als de Lone Wolf de andere drie verslaat op de hole, krijgt hij 4 punten. Als een andere speler de Lone Wolf verslaat op de hole, dan krijgen de drie niet-Wolf partners ieder 1 punt. Bij een gelijkspel op een hole worden er geen punten verdeeld.

Nadat elke speler vier keer de Wolf is geweest, blijven er nog twee holes over. De speler die in de voorgaande 16 holes het laagste aantal punten heeft, mag de Wolf zijn op hole 17 en 18. De speler met de meeste punten na 18 holes wint het spel. 

Mis je leuke spelvormen? Geef het door aan redactie@golf.nl.

Raadpleeg ook de website gerritspeek.nl

Lees meer over
Golfregels