Darteritus en de yips
Eerst een waarschuwing. Het is de vraag of iedere golfer er verstandig aan doet om dit te lezen. Als je prima putt en chipt, ga dan wat anders lezen op GOLF.NL ... Want over putten en chippen moet je niet te veel nadenken als het al goed gaat. Maar als je grote puttproblemen hebt, dan kan dit artikel misschien wel helpen bij het vinden van een oplossing.
Darteritus is in het nieuws omdat de 21-jarige darter Berry van Peer er heel veel last van heeft. In het verleden al maar het kwam vorige week terug, zo erg dat sommigen vrezen dat het einde van zijn loopbaan is aangebroken. Darteritus is een naam voor een verschijnsel waarbij het een darter niet lukt om de pijl te gooien - om de pijl los te laten of op het goede moment los te laten. Pas na enkele keren proberen wordt de pijl toch gegooid maar er is door de blokkade weinig controle meer. In de video hieronder zie je na 1 minuut hoe darteritus zich uit.
Neuroloog Erik van Wensen, gespecialiseerd in bewegingsstoornissen, noemt darteritus een ‘taakspecifieke bewegingsstoornis’. Van Wensen heeft heel veel verstand van een soortgelijk verschijnsel in de golfsport - de yips - want hij is er zelf 'helaas ook slachtoffer van.'
Yips komt vooral bij putten voor maar ook bij het chippen en zelfs bij de volle swing. Bij yips op en om de green verkrampt een arm en wordt de puttingstroke of de chip-slag een krampachtige beweging. Door een onwillekeurige schok in een arm worden de meest simpele putts gemist. Bekijk in de video hieronder hoe dat er uit ziet.
De yips bij een putt of chip gebeurt meestal niet op de oefengreen maar wel in de baan als er een putt of chip onder druk gemaakt moet worden. Bij de swing-yips kan een speler de slag niet gemakkelijk beginnen, het lukt de golfer niet 'om de trekker over te halen'. Robert Karlsson en Kevin Na hebben er last van gehad.
De hersens een omweg leren
Van Wensen is er van overtuigd dat darteritus dezelfde oorzaak heeft als de yips. En dezelfde oorzaak als yipsachtige verschijnselen bij andere miksporten zoals pistoolschieten, boogschieten en biljarten. Darteritus en de yips zijn volgens de neuroloog en ook volgens andere deskundigen zeker geen 'anstelleritus' en het is zeker ook niet puur mentaal; het is volgens de wetenschappers van nu een mix van een mentaal en fysiek probleem.
Er is nog geen effectieve, definitieve oplossing voor de yips of darteritus. Maar Van Wensen denkt, zo zegt hij in Algemeen Dagblad, dat de oplossing te is te vinden bij EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing). Het slachtoffer moet leren om een omweg in het brein te maken, een omleiding langs de verlamming die optreedt bij het gooien van een pijltje onder druk, of het maken van een putt onder druk.
Sportspycholoog Rico Schuijers zei op Radio 1 dat darteritus of de yips geen simpele faalangst is maar dat er wel een oorzakelijk verband is met slechte prestaties in het verleden. 'Er wordt in het brein een koppeling gemaakt tussen de beweging en een moment van angst. Er vindt dan een soort verkramping plaats.' Schuijers denkt net als Van Wensen dat de oplossing bereikt kan worden als er een omweg in de hersens tot stand kan worden gebracht. Die omweg maken, dat kun je volgens Schuijers leren in mentale trainingen.
Veel golfers komen van de yips af als ze hun routine of grip radicaal wijzigen. Sommige spelers die bij rechtshandige putts last van de yips hebben, kunnen linkshandig wel yips-vrij putten. Maar deze oplossing werkt niet bij iedereen. Aan de andere kant is er altijd hoop. Bernhard Langer heeft in zijn loopbaan al vier keer last gehad van de yips en het verschijnsel even vaak overwonnen. De 60-jarige Duitser schittert nu op de Amerikaanse seniorentour.
Van Wensen doet een studie naar de yips en opent binnenkort een website hierover. Heb je er last van, volg dan intussen het nieuws over darteritus want je hebt er misschien baat bij.
Berry van Peer worstelt voorlopig nog met de aandoening maar hij krijgt wel volop steun van dartfans en is een soort held aan het worden. Het aantal volgers op Twitter is gegroeid van van 800 naar 5700 en talloze mensen geven hem goed bedoelde tips en adviezen.
Luister hier naar een reportage over darteritus en de yips op Radio 1.
Thanks to you all. Unbelievable this much support...😳
— Berry van peer (@Berry_vp) 12 november 2017
Super gentlemen Gary is. Was an honour to be playing in that game.
❤Thanks!
