Beginnen met golf
De baan op
We mailden met Leonie (op de foto hieronder tweede van links) en Charles (tweede van rechts) om te vragen naar hun ervaring in Hawaï, maar ook naar de rol van golf in hun leven en hoe anders golf is voor doven en slechthorenden. Ze doen beiden enthousiast hun verhaal. Leonie: “Ik denk dat het heel goed is als golf voor doven en slechthorenden meer onder de aandacht komt. Er zijn namelijk maar liefst 1,5 miljoen slechthorenden en doven in Nederland!”
Leonie (internist in opleiding) en Charles (met pre-pensioen) begonnen beiden met golf na eerst gehockeyd te hebben. Charles speelde tien jaar hoofdklassehockey bij Oranje-Zwart in Eindhoven voordat hij geïntroduceerd werd bij naastgelegen golfclub de Tongelreep. “Ik was gelijk superenthousiast.” Ook Leonie was een hockeyster toen ze rond haar 11de voor het eerst van haar vader een golfclub in handen kreeg op Prise d’Eau. “Maar het golfen werd pas serieus toen ik op mijn 13de in de prijzen viel bij wat destijds de Freshman Tour heette. Op dat moment werd golf leuker dan hockey en begon het een belangrijke rol in mijn leven te spelen.”
Leonie: “Ik heb acht jaar hoofdklasse voor De Pan gespeeld en ben daar twee keer landskampioen geworden. Momenteel ben ik lid van Toxandria waar we het afgelopen jaar naar de hoofdklasse zijn gepromoveerd.“ Charles: “Ik speel competitie voor Golfclub de Tongelreep in Eindhoven; afgelopen jaar in de Hoofdklasse senioren op vrijdag.”
Leonie: “Golf voor doven- en slechthorenden is fysiek niet anders dan voor goed horenden, de beleving is echter wel anders. Tijdens officiële wedstrijden moet iedereen zijn hulpapparatuur (hoortoestellen of cochlear implantaat) uit doen. Hierdoor is iedereen nagenoeg doof en de voertaal gebarentaal dan wel liplezen.” Charles voegt toe: “Alles is dan héél stil. Je hoort niet dat je de bal raakt, waardoor je al snel geneigd bent te hard te slaan, en je hoort de bal ook niet in de hole vallen. En net als veel anderen krijg ik last van mijn evenwicht: soms val ik na een slag bijna om!”
Leonie: “Het lijkt fijn voor de concentratie, maar als ik zonder mijn gehoortoestel speel, staan mijn andere zintuigen extra op scherp. Een rijdende buggy in de verte zou me normaal niet opvallen, maar tijdens toernooien zie ik ze overal rijden. Het grappige is overigens dat je je snel aanpast aan het feit dat geluid geen rol speelt. Waar ik normaal misschien ‘yes’ zou roepen als ik een birdie maak, maak ik nu een soort dansje op de green om mijn blijdschap te uiten!” En hoe roepen jullie dan eigenlijk ‘FORE!’? Leonie: “Bij officiële wedstrijden staan er spotters langs de holes. Zij hebben ook rode vlaggen bij zich, waarmee ze kunnen waarschuwen voor een gevaarlijke bal.”
Leonie: “Laten we vooropstellen dat golf bij uitstek een geschikte sport is voor mensen met een gehoorbeperking. Het speelt zich af in de buitenlucht, dus weinig rumoer, je kan over het algemeen goed liplezen omdat je niet in de schemering of het donker speelt én omdat het aantal mensen met wie je speelt en dus spreekt beperkt is.
Charles: “En ook omdat je geen scheidsrechters met fluitjes hebt!” Maar, voegt hij toe: “Doven en slechthorenden moeten zich wel welkom voelen in de sport en bij de clubs. Belangrijk is dat ze weten dat er rekening gehouden wordt met hun beperkingen.”
Leonie: “Zo is het heel belangrijk - ook voor golfpro’s! - dat je een slechthorende aankijkt als je iets tegen hem of haar wil zeggen, dat je iemand aantikt als je aandacht wil en dat je met een flight met een slechthorende niet midden in het restaurant gaat zitten. Ook zou een financiële tegemoetkoming een grote drempel wegnemen, omdat doven en slechthorende in feite ‘chronisch zieken’ zijn met meer uitdagingen op de arbeidsmarkt en een smallere beurs. Toxandria heeft voor mij een belangrijke rol gespeeld in de aanloop naar dit WK. Dankzij de gulle giften van leden en bestuur van Toxandria hebben we onze crowdfunding, opgezet via UniekSporten, succesvol kunnen maken om zo überhaupt mee te kunnen doen.”
Leonie: “Aan dit WK in Hawaï deden 15 landen mee met in totaal ongeveer 130 golfers. Door corona was het laatste WK in 2018 en had iedereen elkaar al een tijd niet gezien. Doven voelen zich erg verbonden en door hun communicatie met gebaren is alles veel expressiever en enthousiaster. De vreugde van het weerzien was een enorm leuk begin van het toernooi!”
Het toernooi zelf verliep niet helemaal naar tevredenheid van beiden. Het was wennen aan het warme weer en het tijdverschil van 12 uur. Daarna waren er gemene obstakels als stug bermudagras, verraderlijke slopes en een flinke storm op dag 2. Leonie veroverde uiteindelijk de 8ste plek en Charles werd 14de bij de senioren 50+.
Desondanks kijken ze terug op een fantastisch WK en mooie ervaring. Leonie: “De WK’s voor doven en slechthorenden hebben mij inmiddels over de hele wereld gebracht. Het zijn zulke bijzondere en unieke belevenissen door de fantastisch sportieve sfeer, enthousiaste warme begroetingen in gebaren en de bewonderenswaardige communicatie in alle verschillende gebarentalen. Er is altijd een officiële openingsceremonie met vlaggenstoet van alle landen en een feestelijke afsluitingsceremonie. Ook deze editie was weer fantastisch georganiseerd, mede dankzij de vele vrijwilligers die zich hiervoor inzetten.”
Golf heeft zowel Charles als Leonie veel gebracht in hun leven. Plezier, zelfvertrouwen en vooral een grote kring van leuke golfende kennissen en vrienden. Leonie: “Het gaat niet zozeer om de sportprestatie an sich, maar vooral om het sociale en maatschappelijke aspect. Een beperking maakt, voor doven en slechthorenden in het bijzonder, dat je je sneller buitengesloten voelt en kans loopt in een sociaal isolement te raken.” Ze benadrukt dat hoortoestellen en cochlear implantaten hoorproblemen niet zomaar oplossen, dat veel slechthorenden afhankelijk blijven van liplezen. “Het maakt onzeker, geeft het gevoel te kort te schieten, anders te zijn. Daarom is kunnen sporten met gelijkgestemden een verademing. Ook voor mij, opgegroeid in een horende omgeving, voelde het als een warm bad toen ik voor het eerst in 2012 met het WK in Japan meedeed. Er ging een wereld voor mij open. In één klap had ik tientallen vrienden erbij van over de hele wereld, die zonder veel woorden meer van mijn leven snapten dan menigeen uit mijn directe omgeving thuis.”
Charles: “Helaas zijn er in Nederland niet veel wedstrijden voor doven en slechthorenden. En dat is natuurlijk ontzettend jammer.” Leonie: “Mijn ambitie is om golf voor doven en slechthorenden meer op de kaart te zetten. Persoonlijk zou ik het geweldig vinden om naast de individuele prijzen mee te kunnen doen aan de landencompetitie tijdens een WK. Daarvoor zijn echter minimaal twee dames nodig (en/of vier heren) uit één land. Daarnaast hoop ik over drie jaar mee te mogen doen met de Deaflympics in Tokyo, de Olympische Spelen voor doven en slechthorenden. Als dat lukt ga ik er alles aan doen om een medaille te winnen en daarmee hopelijk zo veel mogelijk andere dove en slechthorende golfers te inspireren!”
Doven en slechthorenden krijgen hulp van de Koninklijke Nederlandse Doven Sport Bond dat als doel heeft de sportparticipatie en het sportplezier van mensen met een auditieve beperking te verhogen. Niet alleen in de dovensport, maar ook in de reguliere sport. Algemeen bestuurder Arjen Hoogerwerf: “We willen ook de golfsport toegankelijker maken. Daarvoor is in de eerste plaats meer kennis nodig. Kennis over het welkom heten, begeleiden en trainen van dove en slechthorende golfers. Maar ook kennis bij dove en slechthorende golfers zelf, wat er voor hen mogelijk is. Bij golf kunnen mensen met auditieve beperking het hoogste niveau halen. Kijk naar de professionele golfers Diksha Dagar uit India (Ladies European Tour) en Allen John uit Duitsland (European Tour).”
